RHEINZINK gevel met uitzicht
Een opvallend project in de getransformeerde wijk Oog in Al is de 10 verdieping tellende woontoren "Meyster’s buiten". Precies op deze plek stonden vroeger grote ronde silo's voor de opslag van soja. De nieuwe woontoren, ontworpen door Zecc Architecten, verwijst direct naar deze silo's, die als een eenheid bij het fabriekscomplex hoorden.
Het gebied langs het Merwedekanaal in de wijk "Oog in Al" in het westen van Utrecht was ooit een levendig industriegebied. Hier bevond zich de Cereo-fabriek voor de productie van sojaproducten voor diervoeding. Na de sluiting van deze fabriek werd het industrieterrein omgevormd tot een woongebied; in de nieuwe buurt ontwikkelde zich een leefbare infrastructuur.
Zo werden in het historische en liefdevol gerenoveerde voormalige fabrieksgebouw onder andere voorzieningen zoals cateringbedrijven, een school, een bibliotheek en een theater gevestigd. Ook herinnert een oude laadkraan aan de oever van het kanaal in de nieuwe woonwijk nog aan de tijd van industriële activiteit. Net als de voormalige grote cilindervormige containers bestaat de buitenkant van de nieuwe woontoren uit metaal en rust hij op een sokkel van betonnen steunpilaren.
Optisch roterend
In tegenstelling tot het homogene oppervlak van de voormalige silo's, heeft het gebouw op elke verdieping twee tegenoverliggende balkons, waarvan de middelste as per verdieping 90 graden is gedraaid. Dit creëert een interessant effect dat de ronde toren een zekere rotatie geeft. Dit effect wordt versterkt door de optisch onregelmatige plaatsing van de ramen en hun verschillende afmetingen. Door de grote afstand van ongeveer zes meter tussen de balkons boven elkaar, komt er veel zonlicht in de woonruimtes. Tegelijkertijd bieden de balkons met hun afgeronde plattegrond de gewenste schaduw voor de direct daaronder gelegen slaapkamers.
De begane grond is een ontsluitingsgebied en bestaat uit een betonnen sokkel met V-vormige kolommen. Achter de constructie bevindt zich een vrije doorgangszone naar het trappenhuis en de bergingen. Het balkon van een appartement op de eerste verdieping vormt de imposante luifel van de terugliggende ingang.
Voor de gevel van het gebouw koos Zecc Architecten voor een geventileerde en thermisch geïsoleerde RHEINZINK gevelconstructie, uitgevoerd als horizontale felsbekleding in de variant prePATINA ECO ZINC blue-grey. Met deze oppervlaktevariant slaagden de architecten erin niet alleen een verwijzing te maken naar de metalen huid van de voormalige silo's, maar ook naar de oude laadkraan aan de oever van het kanaal met zijn verzinkte golfplaten bekleding.
RHEINZINK prePATINA ECO ZINC blue-grey heeft een in de fabriek opgewekte natuurlijke patinalaag en geen kunstmatige coating of lak. Door atmosferische invloeden zal het materiaal doorpatineren, waarmee ook eventuele krassen worden geëgaliseerd en het materiaal - in tegenstelling tot gecoate materialen - geen onderhoud behoeft, en dat voor vele decennia.
De bijzondere uitdaging bij dit opvallende project was het consequent doorvoeren van de horizontale belijning van de felsbanen, die het gebouw rondlopen. Hierbij moesten de vensterbanken, vensterstijlen en de uitkragende balkons in het gevelraster passen, waardoor er vrijwel geen ruimte was voor maatverschillen. Dit gold bijvoorbeeld ook voor de uitlijning van de kozijnen. Door nauw overleg met de hoofdaannemer en de kozijnenleverancier is dit goed gelukt.
De banen werden vervaardigd in een standaardlengte van ongeveer drie meter uit RHEINZINK-bandmateriaal. Ze werden eerst in een rolvormer geprofileerd en met een speciale buigmachine licht voorgerond om materiaalspanningen te minimaliseren. Dezelfde methode werd toegepast bij de hol gebogen banen op de overgangen van de balkons naar de ronde toren. De verbindingen tussen de felsbanen werden gemaakt met dwarsfelsverbindingen.
Vakmanschap
De bevestiging van de felsbanen werd uitgevoerd met vaste en schuifklangen in de felsnaad. Deze zorgen voor fixatie van de felsbanen en maken bovendien de temperatuurgerelateerde uitzetting van de banen mogelijk. De gevel is weliswaar voorgepatineerd, maar toch licht glanzend, wat zorgt voor een interessant spel van licht en schaduw bij verschillende daglichtomstandigheden. Dit effect wordt nog versterkt door 25 mm hoge felsnaden, wat het door de architect gewenste industriële karakter oplevert.
Duurzaamheid is daarbij ook een belangrijk thema. De RHEINZINK gevel zal vijftig, misschien zelfs honderd jaar bestand zijn tegen weer en wind. Aan het einde van zijn levensduur kan het vrijwel volledig worden gerecycled.
WAAROM prePATINA ECOZINC blue-grey
Kleine CO2-footprint, 100 % recyclebaar, extrem lange levensduur, praktisch onderhoudsvrij –
het perfecte materiaal voor duurzaam bouwen.
Architect
Zecc Architecten, Utrecht
Zinkverwerker
Elshof Metaaldak, Olst
Technische data
14t, felssysteem
RHEINZINK prePATINA ECO ZINC blue-grey